د. ب. ع. ز
خگه د پاسه يو كال كيده چيگ أاكتره شويگ وم. له ديگ امله چيگ د خداى بخشگلي پلار تر تگولو ستره هيله ميگ پوره كؤيگ وه أيره خوشاله وم، په پوره شوق په ملالة زيإنتون كيگ په دنديگ لكگيا وم. د رحمان مينيگ په سيمه كيگ ميگ ديويگ خور، يو ورور او يويگ بوأة مور سره په يو متوسط كور كيگ چيگ له پلاره را ته پاتيگ و، اوسيدلم.
د ١٣٧١ كال د وري د مياشتيگ د پيل نه د افغانستان په حالاتو كيگ د يو ستر بدلون نشگيگ شگكاره شويگ د غويي په مياشت كيگ كابل د وسله والو ألو تر منحگ وويشل شو.
زمونإ سيمه (رحمان مينه) په لمؤي سر كيگ د كگلبدين د كسانو سره وه. خگه دولتي موسسيگ چيگ د كارته نو، رحمان مينيگ او زؤو مكروريانو په سيمه كيگ ويگ د كگلبدين د كسانو له خوا داسيگ چور شويگ چيگ تا به ويل په كوم فصل كيگ د قحطي ملخانو بريد كؤى او د همديگ مالونو أك أك كگاأي د چهاراّسياب خوا ته چيگ د كگلبدين خان اصلي مركز په كيگ و، وؤل كيديگ.
كابل د يو عجيب حالت سره مخ و. د عجيب مخلوق په لاس كيگ كابل د هيواد زؤه او بالاخره تگول هيواد كيوتى و. اوإديگ او خيرنيگ خگنگيگ، ببريگ إيريگ، خيرن كالي، وسليگ، پكولونه او لونكگة د ديگ خلكو عمومي جوؤشگت و.
د دولتي سيمو د لوتگمار خگخه وروسته، دوهم يرغل د خلكو پر كورونو و. د شپيگ نه تر سهار او په رنگا ورحگ به په سلكگونو كورونو ته ببر سري وسله وال ورننوتل، د مالونو د چور او تالان سره ييگ په أيرو كورونو كيگ بيگ ناموسي كگانيگ هم وكؤيگ. له هريگ خوا نه د خلكو د لونگو د وركيدو احوالونه اوريدل كيدل، خو خلكو هيخگ چاره نه درلوده. اوس د بيگ فرهنكگه تگوپكيانو له خوا هيواد په غنيمت او وكگؤي ييگ برمته نيول شوي وو.
زمونإ سره په يوه كوخگه كيگ زما يوه خور چيگ واده شويگ وه او دوه نور خپلوان اوسيدل. يوه ورحگ سهار ميگ د خور د كور خگخه د چيغو او ژؤا اّوازونه پورته شول، تگول أير وارخطاشو. ورور ميگ وويل: "تاسيگ له كوتگو مه راوحگى، زه ورحگم." او په بيؤه د خور كور ته ولاؤ. موإ له ويريگ په كوتگه كيگ رپيدو، د خور د كور نه مو يوازيگ د خور چيغيگ، د اوشگي او ورور غإونه د دوه خورينو چيغيگ او ژؤا او د خگو ناپيژندل شوو كسانو غإونه اوريدل. له غإونو همدومره پوهه شوم چيگ وسله وال پيسيگ غواؤي، سپكيگ سپوريگ وايي او كله نا كله د وسليگ كگوزار او تهديدونه كوي او خور او اوشگى ميگ زاري كوي او قسمونه خوري چيگ پيسيگ نه لرو. كله نا كله ميگ د ورور غإ هم پورته شي چيگ همدا ورته وايي "وروره د خداى روى ته وكگوره، اّخر مسلمانان ياستة، دا بيچاره يو كوچنى دولتي مامور دى پيسيگ له كومه كؤي." چيگ ورسره د وسله والو كسانو اّواز پورته شي، "د تاسيگ كمونيستانو په قسم خگه اعتبار! ژر كوه پيسيگ راوباسه كه نه دا هلكان د حگان سره بيايو او كله مو چيگ پنحگه لكه افغانة (چيگ هغه وخت كيگ تريگ ديرش زره كلداريگ جوؤيديگ) راوؤى نو هلكان به خوشيگ كؤو." دهمديگ خبرو په اوريدلو سره تگو له حويلة چيغو او ژؤاكگانو په سر واخيستله. په ويره ويره ميگ حگان د حويلة دروازيگ ته ورساوه، د دروازيگ له كنج نه ميگ د خور د كور مخيگ ته يو لوى تگانك وليد چيگ خگو وسله وال كسان ييگ خوا او شاته ولاؤ دي. يو تن وسله وال ميگ د خور د كور په خوله كيگ ولاؤ دى، لإه شيبه لا نه وه تيره چيگ ليدل مي خگلورو تنو وسله والو زما خوريونه چيگ يو ييگ پنحگلس كلن او بل ييگ نولس كلن وو په كشولو كشولو تگانك ته پورته كؤل او نامعلوم لوريگ ته ييگ بوتلل. زه، مور ميگ او خور ميگ تگول د خور كور ته ورتگول شوو. په كور كيگ چيغيگ او ژؤاكگانيگ پورته شوى، خور ميگ خپل مخ په خگپيؤو واهه او لكه چيگ ليونة شوي وي په خاورو كيگ لوغؤيده را لوغؤيده او خاوريگ ييگ په سر بادوليگ. د ورور او اوشگي ميگ رنكگ الوتى او غلي ولاؤ وو. په كور كيگ د غم تگغر خور وو او هيخگ نه پوهيدو چيگ خگه به كيإي. خور او مور ميگ زما مشره خور له خاورو پورته كؤه او كوتگيگ ته ييگ بوتله چيگ هلته بيگ هوشه په حگمكه راپريوته. ژر ژر مو دهغيگ په مخ او به شيندليگ او هخگه مو كوله چيگ په هوش راشي.
ورور او اوشگى ميگ له كوره ووتل تر خگو د وسله والو خلكو مركز ته ورشي او كه خگه چاره وشي چيگ هلكان تريگ راخوشيگ كؤي. داسيگ لنأه شيبه لا نه وه تيره چيگ ورور او اوشگى ميگ راستانه شول، د كور په دروازه له راننوتلو وروسته ميگ اوشگي حگان په خاورو كيگ واچاوه او په چيغو شو او همدا ييگ ويل "لكه چيگ نور ميگ بچي،گ د حگيكگر تگوتگيگ، نازولي زامن ميگ ژوندي و نه كگورم. اوس ييگ راته وژني، خدايه ته مهربانه شه".
تگولو په ژؤا پيل وكؤ او له خداى (ج) خگخه مو مرسته غوشگته. ورور او اوشگي ميگ پريكؤه وكؤه چيگ په ديگ خبره بايد تگول خپلوان خبر كؤو او له هغوي نه هم مرسته وغواؤو. يو كس ييگ را پيدا كؤ او د خپل ديرش كلن ژوند تگول اسباب ييگ پريگ په دريگ لكه افغانيو خرخگ كؤل. د خپل كور خگه كالي مو ورسره كؤل چيگ پنحگوس زره افغانة شويگ خو د نورو پيسو په پيدا كولو تقريباً خگوارلس ورحگيگ ولكگيديگ. د خگوارلسميگ ورحگيگ مازديكگر و چيگ اوشگي او ورور ميگ د دوه خوريونو سره راستانه شول. د خوريونو په ليدو تگولو ژؤل او هر يو مو خگو خگو واريگ په مخ او سر شگكول كؤل. د خوريونو په لاسونو كيگ ميگ د حگنحگيرونو ژور ژور داغونه او زخمونه جوؤ شوي وو.
خوريي ميگ د خپل بند د موديگ كيسه داسيگ كوله: "كله ييگ چيگ د ديگ حگايه ونيولو، ستركگيگ ييگ پر مونإ وتؤليگ او هغه وخت ييگ زمونإ ستركگيگ راخلاصيگ كؤيگ چيگ يويگ په وينو لؤليگ كوتگيگ ته ييگ ور دننه كؤو. زمونإ لاسونه ييگ شاته واؤول او په حگنحگيرونو ييگ كلگك وتؤلو. وسله وال كسان به هره شيبه راتلل او په مركگ به ييگ تهديدولو، راته ويل به ييگ كه پيسيگ را ونه رسيديگ نو ستاسيگ وينيگ به هم په همديگ كوتگه كيگ توى شي. حگينيگ وينيگ چيگ وخت پريگ تير شوى و، توريگ اوشگتيگ ويگ خو خوا او شا، د تازه وينو نشگيگ هم شگكاريديگ. په كوم حگاى كيگ چيگ مونإ بنديان وو د كوم چا كور و چيگ دوي نيولى او اوس ييگ پكيگ مركز جوؤ كؤى و. زمونإ د كوتگيگ په خوا كيگ بله كوتگه وه چيگ نه پوهيإم زمونإ د ويرولو له پاره او يا دا چيگ همدا به معمول وو نو اكثراً به ييگ پكيگ چاقوكگان تيره كول او يو نيم بندي به ييگ چيگ راوستو نو هماغلته به ييگ أير سخت واهه چيگ په چيغو به ييگ زمونإ زؤونه هم له ويريگ رپيدل. او كله خو به داسيگ غإونه لكه خگوك چيگ حلال كؤى شي او مرة ييگ خرهاريگ پيل كؤي، هم اوريدل كيده چيگ ورپسيگ به يو يا دوه وسله وال زمونإ كوتگيگ ته راغلل او ويل به ييگ كه پيسيگ را و نه رسيدى نو همداسيگ به مو مرة غوخگه كؤو، لكه تاسيگ چيگ خرهارى واوريده."
د خوريونو له راتلو وروسته مو كأه بار كؤه او مخ په پيگشگور وتشگتيدو.
